Trong dòng chảy lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam, Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương – mùng 10 tháng 3 âm lịch hằng năm – là một ngày lễ trọng đại, mang ý nghĩa thiêng liêng, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta.
Theo truyền thuyết, các Vua Hùng là những vị vua đầu tiên trong lịch sử dân tộc Việt Nam, trị vì đất nước từ khoảng thế kỷ 7 TCN đến thế kỷ 3 TCN. Trải qua 18 đời Hùng Vương, các ngài đã gây dựng nên một quốc gia vững mạnh, đoàn kết, phát triển về nông nghiệp, văn hóa và phong tục tập quán.
Để ghi nhớ công ơn của các Vua Hùng có công khai thiên, lập địa, vua Lê Thánh Tông năm 1470 và đời vua Lê Kính Tông năm 1601 sao chép đóng dấu kiềm để tại Đền Hùng, chọn ngày 11 và 12 tháng 3 âm lịch làm ngày giỗ Tổ Hùng Vương. Đến thời nhà Nguyễn – năm Khải Định thứ 2 chính thức chọn ngày 10 tháng 3 Âm lịch làm ngày giỗ Tổ Hùng Vương để tưởng nhớ các Vua Hùng và nhắc nhở mọi người Việt Nam cùng tưởng nhớ thờ cúng Tổ tiên.
Vào ngày 6/12/2012, ý nghĩa của ngày Giỗ Tổ Hùng Vương đã được cả thế giới biết đến khi UNESCO công nhận “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” là một Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Năm 2007, Quốc hội Việt Nam đã chính thức công nhận Giỗ Tổ Hùng Vương là ngày lễ lớn – QUỐC LỄ mang ý nghĩa bản sắc văn hóa dân tộc.
Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là dịp để chúng ta tưởng nhớ cội nguồn, mà còn là lúc để mỗi người dân Việt Nam khơi dậy niềm tự hào dân tộc, lòng biết ơn sâu sắc đối với tổ tiên, đồng thời khẳng định tinh thần đoàn kết toàn dân tộc; là ngày để toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta cùng nguyện một lòng mãi mãi khắc ghi lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước – Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”./.
Người viết: Triều Nguyễn